27 BAS  Hel-Cypel

24 lutego 1950 roku szef Sztabu Generalnego WP zaaprobował założenia planu artyleryjskiej obrony wybrzeża ze stycznia tegoż roku. Zakładał on m.in. budowę czterech (pięciu?) baterii kal. 85-100mm. Jednak w czasie pokoju postanowiono sformować tylko dwie z nich.

W 1953 roku złożono zamówienie na 4 działa uniwersalne B-34U wraz z kompletem celowników.

Dopiero w marcu 1955 roku specjalna komisja DMW przedstawiła wnioski odnośnie lokalizacji dwóch baterii kalibru 100mm, zwanych inaczej sztyletowymi lub przeciwkutrowymi. Związane to było z zadaniami stawianymi bateriom, a były to:

- zwalczanie kutrów torpedowych nieprzyjaciela przedzierających się w rejon Zatoki Puckiej i na redę portu Hel i Gdynia samodzielnie i we współdziałaniu z istniejącymi bateriami

- zwalczanie środków desantowych nieprzyjaciela przedzierających się poza cypel Hel w kierunku Gdyni

- wzmocnienie ognia przeciwlotniczego rejonu Helu i Gdyni

Mimo wątpliwości dotyczących lokalizacji baterii na Helu, dowódca MW kontradmirał Winogradow zatwierdził budowę obu BAS-ów.

10 grudnia 1954 roku odebrano 2 dalmierze DM-4 wraz z dalocelownikami WBK-1 oraz wyposażenie centrali artyleryjskich, a także lufy wkładkowe kal. 37mm.

15 grudnia 1954r. Związek Radziecki przekazał 8 dział B-34U, które jednak okazały się wadliwe i dopiero w połowie 1955 roku dostarczono reklamowane działa.

 25 lutego 1957r. baterię włączono oficjalnie w skład Marynarki Wojennej z etatem 106 wojskowych.

W 1963 baterię połączono z sąsiednią 13 BAS w jedną baterię - 27 BAS.

W połowie 1965 roku bateria przeszła ze struktur Dowództwa Jednostek Nadbrzeżnych do 9 Flotylli Obrony Wybrzeża na Helu.

Rozkazem d-cy MW z dn. 15 czerwca 1974 roku bateria (wraz z 3,11,25,28 i 34) została rozformowana.

Sprzęt baterii postawiono w stan stałej konserwacji, z której zrezygnowano w 1977r. W latach 90 pocięto na złom 3 działa B-34U - pozostawiono jedno na stanowisku nr 1, stanowiące atrakcję turystyczną w okresie letnim.

source: http://www.bas.tpf.pl